Wraakporno

Wraakporno is het fenomeen waarbij naakt- of seksueel getinte beelden worden verspreid zonder toestemming van de persoon die op deze beelden wordt afgebeeld. Het is niet van belang of de afgebeelde persoon toestemming heeft gegeven om de beelden te maken of zelf heeft gemaakt; van zodra deze persoon geen toestemming heeft gegeven om deze beelden te tonen of te verspreiden, is er sprake van wraakporno.

De term ‘wraakporno’ doet vermoeden dat de beelden verspreid worden omwille van wraak, maar in feite kunnen de drijfveren van daders divers zijn:

• Ze kunnen de beelden gebruiken om het slachtoffer te bedreigen of te dwingen om geld te geven, meer beelden te bezorgen, om het slachtoffer te dwingen seksuele handelingen te stellen, om het slachtoffer te doen zwijgen over een ander misdrijf …
• Ze kunnen de beelden verkopen aan derden, zoals websites.
• Ze kunnen de beelden voor hun plezier tonen aan vrienden.
• …

Gevolgen

De impact van wraakporno is groot. Eens er een naaktfoto of seksueel getinte foto van jou circuleert op het internet, is het moeilijk om deze te verwijderen. Je wordt hier dus mogelijks voortdurend mee geconfronteerd. Ook de angst voor de reacties van bekenden kan zeer moeilijk zijn voor jouw mentale welzijn. Misschien zal je het gevoel hebben te moeten verhuizen of van job te veranderen, of je helemaal te moeten terugtrekken uit de digitale wereld.

Juist omdat de niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames grote schade kan berokkenen aan het slachtoffer en de hele maatschappij, heeft de wetgever dit strafbaar gesteld met een gevangenisstraf tot mogelijk vijf jaar. Afhankelijk van de leeftijd van het slachtoffer en de intentie van de dader zijn zwaardere straffen mogelijk. Deze straffen zijn van toepassing zowel op de initiële verspreider (die ook de maker van de beelden kan zijn) als voor elke persoon die de beelden daarna toont of verspreidt. Hieronder vallen ook de internetplatformen die weigeren om de beelden te verwijderen op bevel van de rechter of op vraag van het openbaar ministerie. Zij riskeren boetes tot 15 000 euro.

Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen heeft een handleiding opgesteld waarin stap per stap wordt uitgelegd hoe je zelf beelden kan rapporteren aan de platformen om deze te laten verwijderen. Deze handleiding zal doorheen de tijd aangevuld worden met andere platformen. Deze handleiding legt ook uit hoe je klacht moet neerleggen bij de politie en wat de gevolgen daarvan zijn.

Vind je in deze handleiding niet de informatie die je zoekt of werden de beelden niet verwijderd? Contacteer dan het Instituut en dan bekijken we samen hoe jou kunnen helpen.

Indien je vreest dat je intieme beelden worden gedeeld of gedeeld zullen worden, kan je preventief jouw beelden uploaden op de website https://stopncii.org/ (This hyperlink opens a new window) (This hyperlink opens a new window). Deze website werd ontwikkeld door UK Revenge Porn Helpline, een organisatie met jarenlange ervaring met dit fenomeen. Via deze site kan je intieme beelden uploaden. Deze worden verwerkt tot een digitale code (een ‘hash’). Op basis van deze code kan het beeld herkend worden, maar kan het niet gereconstrueerd worden. Deze code (en dus niet het beeld zelf) wordt gedeeld met andere sociale kanalen, zoals Facebook. Wanneer iemand dit beeld probeert te verspreiden, wordt het herkend aan de hand van de digitale code en tegengehouden.

Vanaf 1 juli 2020 heeft de wetgever het Instituut expliciet bevoegd gemaakt om slachtoffers van niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames bij te staan.

Ingevolge de Wet van 4 mei 2020 ter bestrijding van de niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames (B.S. 18 mei 2020) is wraakporno voortaan als misdrijf opgenomen in het Strafwetboek in België. Onder de noemer: ‘niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames’.

Met een gevangenisstraf van 6 maanden tot 5 jaar wordt gestraft hij die beelden of een beeld-of geluidsopname van een ontblote persoon of een persoon die een expliciete seksuele daad stelt, zonder diens toestemming of buiten diens medeweten, toegankelijk maakt of verspreidt, ook al heeft die persoon ingestemd met het maken ervan. Worden de feiten gepleegd op of met behulp van een minderjarige die 16 of 17 jaar oud is, dan wordt de schuldige gestraft met een opsluiting van 5 tot 10 jaar. Gaat het om minderjarigen jonger dan 16 jaar, dan riskeert de dader 10 tot 15 jaar cel. Bij minderjarigen geldt een onweerlegbaar vermoeden van gebrek aan instemming.

Wie het misdrijf pleegt met kwaadwillig opzet of uit winstbejag riskeert één tot 5 jaar cel én een geldboete van 200 tot 10.000 euro. Bij minderjarigen zal de dader altijd worden opgesloten. De straf wordt in dat geval aangevuld met de geldboete.

Het slachtoffer, zijn advocaat of de rechtsopvolgers kunnen aan de rechter vragen om de beelden te laten verwijderen. De procedure wordt opgenomen in het Gerechtelijk Wetboek. De rechter zal dan via een beschikking de verspreider of de dienstverlener die als tussenpersoon optreedt, bevelen om alle passende middelen aan te wenden om de beelden onmiddellijk weg te halen, uiterlijk binnen de 6 uur na betekening van de beschikking. Wie weigert hier op in te gaan riskeert een geldboete van 200 tot 15.000 euro.

De wet treedt in werking op 1 juli 2020.

https://igvm-iefh.belgium.be/nl/activiteiten/geweld/wraakporno