| Beschrijving |
| Slaapseks wordt gerekend onder de parasomnieën, een groep aandoeningen waarbij men wakend gedrag vertoont tijdens de slaap. De bekendste en meest voorkomende van deze is het slaapwandelen. Schattingen zijn dat ongeveer 1% van de mensen enige vorm van slaapseks kent (tegen zo’n 20% voor slaapwandelen), waarbij de aandoening bij mannen ongeveer dubbel zo vaak voorkomt als bij vrouwen. Desondanks is slechts een zeer gering aantal gevallen in de literatuur beschreven. Schenck en Mahowald vonden in een uitgebreide literatuurstudie in “Sleep journal” slechts 31 gevallen. In 23% van de gevallen betrof het masturbatie, in 45% strelen en seksuele aanrakingen en in 42% van de beschreven gevallen vond daadwerkelijke geslachtsgemeenschap plaats. De auteurs vermoeden dat een zekere gêne bijdraagt aan het lage aantal rapportages. Bij sekssomnia kan er sprake zijn van penetratieseks gedurende de slaap, maar ook van andere seksuele handelingen zoals masturbatie, het tegen iets aan rijden, seksuele bewegingen en strelen. Dit kan dus gebeuren met of zonder partner. Vaak komt het aan het licht doordat de partner dit opmerkt. Net zoals bij slaapwandelen is de persoon in kwestie zich niet bewust van zijn handelen en weet hij of zij er achteraf vaak niets meer van.
Slaapseks kan ernstige gevolgen hebben, vooral als anderen erbij betrokken zijn: Er zijn gevallen bekend van aanranding en seks met minderjarigen waarbij vrijspraak werd gevraagd of gegeven omdat de dader de daad tijdens een geval van slaapseks zou hebben gehad. Vanuit juridisch oogpunt is het daarom van belang criteria te vinden waardoor echte en valse beweringen van slaapseks kunnen worden onderscheiden. Sekssomnia is het hebben van, of actief zijn met, atypische seksuele activiteiten gedurende de slaap. Het woord ‘atypisch’ is hier van belang, aangezien nachtelijke erecties, vaginale doorbloeding/lubricatie en ‘natte dromen’ niet vallen onder sekssomnia Het gaat om een gespecialiseerde niet-REM parasomnia. Sekssomnia of sexsomnia is een amnestisch seksueel gedrag tijdens de slaap. Case-reports en series zijn beperkt en staan niet in contrast Foto van MILAN GAZIEVmet normale controles of met slaapwandelaars. In een reeks van 17 patiënten ontdekten bijvoorbeeld onderzoekers dat de meeste patiënten mannelijk waren, meer direct seksueel gedrag vertoonden in slaap dan in wakkere toestand, en te maken kregen met ernstige persoonlijke en interpersoonlijke gevolgen, waaronder zelfmoordgedachten, mishandeling, verkrachting van familieleden en vrienden en verlies van voogdij over kinderen . Bovendien rapporteerden 9 van de 89 volwassen, regelmatige slaapwandelaars incidenteel seksueel amnestisch gedrag. Gelijktijdige snelle en langzame EEG-activiteiten tijdens N3-ontwaken bij de helft van de patiënten met sexsomnia zouden kunnen worden ontwikkeld om de diagnose te ondersteunen. Er zijn verschillende slaapgerelateerde abnormale seksuele gedragingen vastgesteld, waaronder seksueel gedrag dat meestal verband houdt met verwarde opwinding (hier aangeduid als “sexsomnia”, dwz een seksuele parasomnie) en meer zelden gekoppeld aan REM-slaap (rapid eye movement) gedragsstoornis (RBD) en seksuele epileptische aanvallen. Klinische beschrijvingen van sexsomnia zijn gebaseerd op casusrapporten en kleine series, tot op heden in totaal 95 gepubliceerde gevallen. Een eerste uitgebreide literatuurstudie in 2007 identificeerde 31 gepubliceerde gevallen, een andere beoordeling in 2015 identificeerde 22 extra gevallen, en er werd een samenvatting gepubliceerd van 41 opeenvolgende gevallen van sexsomnia die werden geëvalueerd in een slaapcentrum in het VK, wat leidde tot een homogene beschrijving van de aandoening. Getroffen patiënten vertonen seksuele vocalisaties, masturbatie, strelen of geslachtsgemeenschap/poging tot geslachtsgemeenschap tijdens de slaap, gevolgd door ochtendgeheugenverlies. De aandoening heeft een sterke (67-81%) mannelijke overheersing, met een gemiddeld begin van de ziekte tussen 26 en 33 jaar. Sekssomnia/sexsomnia kan grote interpersoonlijke, klinische en criminele gevolgen hebben. Veel patiënten zijn ook gediagnosticeerd met een niet-REM (NREM) slaapparasomnie (verwarde opwinding, slaapwandelen, slaapgerelateerd autorijden, slaapgerelateerde eetstoornis). Omdat de sexsomnia’s meestal voorkomen zonder enig gedrag buiten bed en geassocieerd zijn met geheugenverlies van het gedrag, wordt de stoornis voornamelijk geclassificeerd als verwarde opwinding, een NREM-parasomnia in de International Classification of Sleep Disorders-III (ICSD-3), en is “Slaapgerelateerd abnormaal seksueel gedrag” genoemd. Sommige seksuele gedragingen (masturbatie, coïtale bewegingen van het bekken zonder partner) zijn af en toe gecontroleerd tijdens de REM-slaap als onderdeel van de talrijke gedragingen die zijn waargenomen tijdens RBD. Obstructieve slaapapneu is een erkende oorzaak van slaapgerelateerd abnormaal seksueel gedrag en het verdween in 4 van de 4 gemelde gevallen toen de apneu werd behandeld. Net als bij andere beschreven gespecialiseerde parasomnieën is er een klinische behoefte aan het delen van series en het uitvoeren van gecontroleerde maatregelen. Bovendien kunnen niet-forensische sexsomnia’s onbevooroordeelde wetenschappelijke informatie opleveren die nuttig is voor het evalueren van forensische gevallen met vermeende sexsomnia. Uiteindelijk werd de frequentie van sexsomnia bij reguliere slaapwandelaars systematisch geëvalueerd in een enkele serie in ons centrummaar niet in tegenstelling tot slaapwandelaars zonder amnestisch seksueel gedrag. We verzamelden alle gevallen die werden verwezen voor amnestisch seksueel gedrag tijdens de slaap in ons centrum en vergeleken deze serie met gezonde controles en met regelmatige slaapwandelaars met en zonder occasionele sexsomnia. |
| Synoniemen |
| sexsomnia ; slaapseks |
| Aanverwante termen |
| Slaapgerelateerd abnormaal seksueel gedrag ; sexsomniac ; sekssomniac |
| Weetjes |
| Hoewel het leuk kan klinken om seksueel contact te hebben in je slaap, heeft dit soms ook negatieve gevolgen. Een persoon met sekssomnia kan gedurende zijn of haar slaap niet met de partner afstemmen welke seksuele activiteiten er worden uitgevoerd. Dit kan tegen de wil van de partner ingaan, met ongewenst seksueel gedrag tot gevolg. Sekssomnia komt dan ook regelmatig voor in juridische zaken, waarbij het ongewenste gedrag wordt verhaald op sekssomnia, als excuus voor het seksueel misbruik. De persoon met sekssomnia kan het eigen gedrag ook als negatief ervaren, omdat hij of zij niet meer weet of er seksueel contact heeft plaatsgevonden.
“Een vrouw die naar verluidt lijdt aan sekssomnia, heeft onthuld hoe de aandoening kan leiden tot gênante nachtelijke bezoeken. De grotendeels onbekende aandoening lijkt op slaapwandelen, maar omvat seksuele handelingen. Uitgelegd als een zeldzaam type parasomnia, kan de slaapstoornis sexsomnia resulteren in een verscheidenheid aan gedragingen. Van mensen met de aandoening is bekend dat ze masturberen, seksuele geluiden maken, een partner aanraken en zelfs een spontaan orgasme ervaren – en dat allemaal terwijl ze slapen. Sommigen beginnen zelfs geslachtsgemeenschap met een partner. In een onderzoek dat in 2017 werd uitgevoerd , werden slechts 17 gevallen gemeld van de 16.000 onderzochte patiënten. Uit diezelfde studie bleek ook dat er bij 47 procent van de patiënten een voorgeschiedenis was van slaapwandelen en/of nachtmerries. De meeste mensen die aan de aandoening lijden, zullen zich bij het ontwaken niets herinneren van wat ze ’s nachts hebben gedaan of gezegd. Sommige seksverslaafden kunnen ook verward wakker worden.” Een vrouw, Morgan Mandriota, vertelde Well+Good dat ze een episode had gehad in het huis van een vriend, maar ze had geen idee dat er iets was gebeurd. Terwijl ze bij een vriend logeerde, kreunde Mandriota zo luid in haar slaap dat het hele gezin van haar vriend wakker werd – waardoor ze dachten dat Mandriota en haar vriend seks hadden. De vrouw werd de volgende dag wakker zonder enig idee dat er iets was gebeurd. Pas de volgende avond toen haar vriendin haar sms’te, had Mandriota enig idee dat ze geluiden had gemaakt. Onderzoek wijst uit dat verschillende factoren kunnen bijdragen aan de aandoening, waaronder stress, gebrek aan slaap en zelfs uitputting.De meeste mensen melden zich niet te herinneren wat ze in hun slaap hebben gedaan. Sekssomnia kan ook als handig excuus dienen in de verdediging van een aanrander of verkrachter die zich van zijn schuld wil ontdoen en zijn bewust gestelde handelingen wenst te legitimeren. Aanranding van de eerbaarheid en verkrachting zijn zware misdrijven waarop lange gevangenisstraffen kunnen staan.17 Een verdachte heeft er dus steeds baat bij zichzelf als onschuldige af te schilderen zodat hij zijn straf kan ontlopen. Deze persoon kan bijvoorbeeld trachten de symptomen die deze stoornis toebehoren te imiteren. Daarom is het van groot belang dat men tijdens de berechting zeker is van de schuld of de onschuld van de beklaagde. In de bewijsvoering van een persoon die aan deze aandoening zegt te leiden, kan men nooit met absolute zekerheid stellen dat – zelfs als deze stoornis bij een persoon werd geïdentificeerd – er een causaal verband bestaat tussen de stoornis en de gestelde daad op dat gegeven moment. Met andere woorden, men kan nooit volstrekt zeker zijn van de onschuld van de beklaagde (Mahowald, Bundlie, Hurwitz & Schenck, 1990). Een diagnosestelling betekent niet hetzelfde als het bewijs van onschuld op het moment van de feiten. Bronnen https://www.the-sun.com/lifestyle/5130403/sexsomnia-sleep-walking-for-sex-acts/ https://libstore.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/891/774/RUG01-001891774_2012_0001_AC.pdf |
| Links/Bronnen |
| https://libstore.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/891/774/RUG01-001891774_2012_0001_AC.pdf
https://academic.oup.com/sleep/article/40/2/zsw043/2666486 https://nypost.com/2022/04/15/i-have-sexsomnia-its-like-sleep-walking-for-sex-acts/ https://nl.wikipedia.org/wiki/Slaapseks https://www.tijdschriftvoorpsychiatrie.nl/assets/articles/articles_1820pdf.pdf https://www.bedmanieren.nl/educatie/2018/sekssomnia/ https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/seksualiteit/53631-de-oorzaken-en-gevolgen-van-slaapseks.html https://nl.beautyofnaturalhair.com/5529167-what-is-sexsomnia |
« Terug naar de woordenlijst
« Terug naar de woordenlijst
Tags: Seks en slapen
