Polyamorie

Polyamorie onderscheidt zich nadrukkelijk van vreemdgaan of overspel, dat zonder toestemming van de partner gebeurt en daarmee als immoreel wordt gezien. Polyamorie wordt beschreven als “consensuele, ethische en verantwoordelijke non-monogamie”.

Polyamoreuze relaties kunnen op uiteenlopende manier bestaan, die de keuzes en filosofieën van de betrokkenen weerspiegelen, maar bevatten terugkerende thema’s zoals liefde, intimiteit, eerlijkheid, integriteit, gelijkheid, communicatie en toewijding.

Polyamorie onderscheidt zich van polygamie doordat er geen sprake hoeft te zijn van een huwelijk zoals bij polygamie. Polyamoureuze relaties kunnen allerlei vormen aannemen, van huwelijk, samenwonen tot parttime lange-afstandsrelaties.

Niet-monogaam leven is helemaal niet vanzelfsprekend. We leven in een cultuur die monogamie als het ideaal ziet. We hebben over ons liefdesleven onbewust veel boodschappen gehad en normen die zeggen hoe het moet. Bijvoorbeeld dat je voor elkaar ‘moet kiezen’ en dat je daarmee andere mensen ‘moet uitsluiten’. Toch is het goed mogelijk, en voor velen heel natuurlijk, liefde en seksualiteit te delen met meer dan alleen één partner. Je kunt het vergelijken met de liefde voor je kinderen. Op het moment dat je een tweede kind krijgt, ga je niet opeens minder houden van de eerste. Je liefdesvoorraad is niet een eindig potje dat niet op raakt als je het deelt. Een gevleugelde uitspraak is dan ook ‘Liefde delen is vermenigvuldigen’.

De praktijk van alle dag is dan ook dat wij, ondanks het ideaalbeeld, eigenlijk al helemaal niet meer monogaam zijn. Seriële monogamie (verschillende monogame relaties na elkaar) is al een paar decennia ons standaardmodel. Nauwelijks iemand gaat nog als maagd het huwelijk in, 1 op 3 huwelijken eindigt in een scheiding, vreemdgaan komt in de helft van huwelijken voor.

Door het maatschappelijk taboe zijn niet-monogame relaties vaak stiekem. Vreemdgaan is vaak de aanleiding voor een scheiding. Maar dat kan anders! Het is heel goed mogelijk om in goed overleg met je partners, op een ethische manier, liefde en seksualiteit te delen. Deze site richt zich vooral op polyamorie maar er zijn meer vormen van ethische nonmonogamie. Hieronder een kort overzicht.

Een vereenvoudigde kaart van het nonmonogame landschap

De meest voorkomende vorm van nonmonogamie is vreemdgaan, maar welk excuus je ook bedenkt, het heeft niets met polyamorie te maken. Kom in kringen van polyamoristen niet aan met het verhaal ‘ik ben polyamoreus maar ik heb dat niet met mijn vrouw besproken.’ Hoongelach zal je deel zijn. In een ‘don’t ask, don’t tell’ relatie spreken partners af om elkaar vrij te laten (meestal incidententele) erotische contacten buiten de relatie te hebben, maar zonder dat ze details van elkaar weten. Dit is een grijs gebied. Veel swingers en polyamoristen kijken er met argwaan naar. Het is immers nooit te controleren of degene tegenover je niet gewoon vreemd gaat. Het verhindert ook de open communicatie die nodig is om lastige situaties adequaat aan te pakken. Wij beschouwen ‘don’t ask, don’t tell’ daarom niet als ethische nonmonogamie.

Open relatie

‘Open relatie’ is niet zozeer een specifieke relatievorm maar meer een paraplubegrip waaronder relaties vallen die op een of andere manier ruimte bieden voor andere liefdesverbindingen of erotische contacten buiten de relatie.

Polyamorie

Polyamorie is het vermogen en de levenswijze om meerdere liefdesrelaties te hebben. Alle partners zijn op de hoogte, stemmen ermee in en hebben in gelijke mate het recht om polyrelaties te onderhouden.

Polyamorie is een leefwijze waarin mensen meer dan één relatie tegelijkertijd kunnen hebben. Dat gebeurt altijd in openheid en eerlijkheid en met instemming van alle geliefden. Polyrelaties zijn vaak, maar ook weer niet altijd seksueel. Er kunnen ook meerdere hartsverbindingen zijn, zonder erotiek. Bij een polyrelatie is wel altijd sprake van liefde en verbondenheid.

Voor alle duidelijkheid: in polyamore relaties hebben ALLE partners dezelfde ruimte om andere relaties aan te gaan. Het is niet zo dat deze vrijheid is voorbehouden aan één partner, zoals bijvoorbeeld wel in traditionele polygame huwelijken bestond. Waarbij een man meerdere vrouwen had maar de vrouwen geen polyruimte hadden. Bij polyamorie is dat nadrukkelijk wel het geval, er zijn hier geen machtsverschillen op grond van sekse.

Maar de meeste polyamoreuzen definiëren trouw als open en eerlijk zijn naar hun partners met betrekking tot hun relationele leven en zich houden aan de afspraken die ze gemaakt hebben in hun relaties, in plaats van het begrip te koppelen aan seksuele exclusiviteit. Anderen benadrukken liever loyaliteit, soms gedefinieerd als het vermogen om te vertrouwen op de steun, zorg en aanwezigheid van de ander.

Niet elkaars bezit

Mensen in een conventionele relatie zijn vaak akkoord om onder geen enkele omstandigheid een andere relatie te zoeken, omdat dat de primaire relatie zou bedreigen, verdunnen of vervangen. Polyamoristen geloven dat deze beperking in feite niet in het belang is van de relatie, omdat ze bezitterige verboden in de plaats stelt van vertrouwen en de relatie in een structuur van eigendom en beheersing plaatst: “Jij bent van mij”. Dit weerspiegelt de culturele veronderstelling dat beperkingen nodig zijn om de partners te beteugelen en bij elkaar te houden, en dat een bijkomende nauwe relatie een serieuze bedreiging zal zijn of een verzwakking van de huidige band zal veroorzaken.

Polyamoreuzen zien in hun partners partner eerder de verbetering voor het leven van hun partner dan een bedreiging voor henzelf. Het oude gezegde “Wie je lief hebt, laat je vrij. Als ze terugkomen dan zijn ze van jou, als ze weggaan dan waren ze dat nooit”, beschrijft een gelijkaardige manier van denken. Daarom zien veel polyamoreuzen de bezitterige kijk op een relatie als iets dat vermeden moet worden. Dit vraagt veel vertrouwen. (Een simpele test van succes: Als je geliefde een andere partner vindt, zal dat als resultaat geluksgevoel geven (compersie) of een alarmbel doen rinkelen?)

Monogamisten daarentegen hanteren ook het oude gezegde “Wie je lief hebt, laat je vrij.” Echter gaat deze groep ervan uit dat de vrije wil weg te gaan ook mag. “Blijven ze dan zijn ze van jou, als ze weggaan dan waren ze dat nooit”. Hierbij is geen bezitterige kijk op een relatie en ook dit vraagt vertrouwen.

Hoewel niet-bezitterig zijn een belangrijk aspect is van veel polyamoreuze relaties, is dit niet zo universeel als de andere waarden die hierboven beschreven zijn. Alternatieven zijn bijvoorbeeld relaties waarbij een op bezit gebaseerde hoofdrelatie gecombineerd wordt met niet-bezitterige tweede relaties (gebruikelijk in open huwelijken), en asymmetrische relaties waarbij “bezit” alleen in één richting geldt.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Polyamorie